language

Tel: (0098) 21-88338783   &    (0098) 21-42269               Mobile: (0098) 910-2250721

Image

شرکت مهندسی و پزشکی سینا پرتو جم در سال 1397 مجوز ارائه خدمات دزیمتر فردی TLD را از سازمان انرژی اتمی ایران اخذ نموده و در حال ارائه خدمات دزیمتری TLD جهت سه گروه زیر از فعالیتهای پرتوی در کاربردهای پزشکی تشخیصی ، پزشکی درمانی، صنایع، مراکز تحقیقاتی و نیروگاهها میباشد:

گروه اول: ارائه خدمات دزیمتر فردی بصورت دوره های دو ماهه و ارائه گزارشهای مربوطه به واحد قانونی

گروه دوم: ارائه خدمات دزیمتری به مراکز تحقیقاتی جهت محاسبه دز بافتهای مختلف انسان در کاربردهای مختلف پرتوی

گروه سوم: ارائه خدمات دزیمتری فردی به مراکزی که نیاز به کنترل پرتوگیری شغلی پرسنل خود و یا کنترل صحت نتایج دیگر دزیمترهای مورد استفاده را دارند

گروه چهارم: ارائه خدمات دزیمتری جهت دزیمتری محیطی برای کنترل نشت اشعه و یا کنترل میزان آلودگی در کلیه مکانها و اطاقهای منابع پرتو

Image
Image

دزیمتر فردی چیست ؟

تمامی پرتوکاران و یا افرادی که مجاز به کار با اشعه های یونساز نظیر اشعه ایکس، گاما، آلفا، بتا و نترون هستند طبق قانون ملزم به حفظ سوابق دقیق دزیمتری هستند. بر همین اساس واحد قانونی کلیه مراکز کار با پرتو را ملزم به استفاده دزیمتر فیلم بج و یا دزیمتر فردی TLD نموده است.

تعریف دزیمتری فردی

مجموعه عملیات منظم برای مشخص کردن میزان پرتوگیری شغلی افراد، برحسب کمیتهای دز موثر یا معادل دز میباشد و منظوراز پرتوگیری شغلی، پرتوگیری کارکنان به هنگام کار است بجز مواردی که بموجب استانداردهای پایه حفاظت در برابر اشعه، مستثنی یا خارج از شمول باشد لذا هدف دزیمتری فردی تعیین و کنترل پرتوگیری شغلی افراد بمنظور رعایت اصل حد دز است و انجام منظم دزیمتری فردی منجر به دستیابی به اهداف دیگری همچون کنترل شرایط ایمنی محیط کار می شود.

دزیمتر ترمولومینسان (TLD) چیست ؟

پدیده ترمولومینسانس عبارت است از ساطع شدن نور در اثر گرمادهی به ماده ای که قبال در معرض پرتو قرار گرفته است

از بعضی از موادی که دارای چنین ویژگی هستند مانند Lif:Mg,Ti (TLD-100, TLD-600, TLD-700) در دزیمتری استفاده می گردد میزان نورساطع شده (سیگنال خروجی سیستم) مستقیما متناسب با دز دریافت شده توسط ماده است. ارتباط بین سیگنال خروجی و کمیت معادل دز توسط کالیبراسیون مشخص می شود. حساسیت دزیمترهای ترمولومینسانس به کریستال پایه تشکیل دهنده ماده و ناخالصی های موجود در آن بستگی دارد.

به دلیل آنکه عدداتمی موثرلیتیوم فلوراید LiF نزدیک به عدد اتمی بافت بدن انسان است، ازآن برای دزیمتری فردی استفاده می گردد.

Image
Image
Image

اجزاء و نحوه بدست آوردن دز اشعه

دزیمتر TLD از دو قسمت تشکیل شده است قسمت اول کارت کارت از جنس آلومینیوم است و حاوی 2 قطعه کریستالهای  TLD بر روی کارت بارکدی وجود دارد که شماره کارت را نشان می دهد و قسمت دوم بج یا قاب بدنه که از پالستیک ساخته شده است و دارای 2 فیلتراست

ضخامت یکی از فیلترها معادل 10 mm ازبافت بدن است و ضخامت فیلتردوم معادل 0.07 mm از بافت بدن است. پس ازآنکه دزیمترتوسط پرتوکاران استفاده شد و به مرکزسرویس خدمات دزیمتری برگشت داده شد، توسط دستگاه قرائتگر خوانده می شود. دستگاه قرائتگر ابتدا بارکد روی کارت را می خواند و در مرحله بعد کریستالها توسط قرائتگر گرمادهی می شوند. یک لوله تقویت نورtube-PM نور ساطع شده از کریستال را تبدیل به پالس الکتریکی می کند و خروجی سیستم عددی است که مستقیما متناسب با دز است.

نتیجه محاسبه کریستالی که در پشت فیلتر 10 mm قرار داشته است، کمیت معادل دز فردی را می دهد که برابر با دز موثراست Hp(10) و نتیجه محاسبه کریستالی که در پشت فیلتر 0.07 mm قرار داشته است، کمیت معادل دزپوست را می دهد Hp(0.07)  و چنانچه از کریستالهایی استفاده شده باشد که به نوترونهای حرارتی حساس هستند، از دزیمتر ترمولومینسانس برای دزیمتری نوترون نیز می شود استفاده کرد. دزیمتر ترمولومینسانس قابلیت اندازه گیری پرتوهای ایکس، گاما، بتا، و نوترون حرارتی را دارد.

مقایسه با دزیمتر فردی فیلم بج

دزیمتر فردی TLD تفاوتهای اساسی با دزیمتر فیلم بج دارد. در این نوع دزیمترها میزان تابش اشعه یونساز با اندازه گیری میزان نور منتشر شده توسط کریستالها در دستگاه قرائتگر بصورت کاملا اتوماتیک اندازه گیری میشود این امر باعث میشود عوامل خطای انسانی به حداقل رسیده و دقت اندازه گیری در این نوع دزیمترها بسیار بالا و مطمئن باشد همچنین در دزیمترهای TLD فوق بدلیل عدد اتمی مؤثر (Zeff) مساوی و یا نزدیک به بافت بدن انسان یعنی 7.4 نتیجه شمارش فتونهای نوری منتشر شده بسیار نزدیک به دز معادل با بافت بدن انسان میباشد نیاز به تصحیح پاسخ دزیمتر نسبت به انرژی پرتو مورد اندازه گيری مانند ایکس و گاما  وجود ندارد و نتایج دزیمتری از دقت بالایی برخوردار است و از طرفی عوامل محیطی از قبیل نور ، دما و رطوبت بر آنها بی اثر است و باعث از دست رفتن اطلاعات ذخیره شده در آنها نمی شود. این ویژگی استفاده از این دزیمترها را در مناطق گرم ومرطوب و در بازه های زمانی طولانی کاملاً عملی ساخته است.

Image